Viết một bài văn cảm nhận về vẻ đẹp của cấu tứ trong bài thơ “Nụ cười xuân” (Xuân Diệu)

 NĂM HỌC 2023 – 2024

Môn: NGỮ VĂN 11

Thời gian làm bài: 90 phút, không kể thời gian phát đề

NĂM HỌC: 2023– 2024

Môn: NGỮ VĂN 11

+ánh sáng ôm trùm

+ những ngọn cao
+ cây vàng rung

+  nắng lá xôn xao
+ gió thơm phơ phất bay vô ý
+ cành mai sát nhánh đào

(1-4 ý: 0.25đ

5-6 ý: 0.5đ)

-Tác dụng:

+ Tăng sức gợi hình, gợi cảm, sinh động, hấp dẫn, ấn tượng cho sự diễn đạt (0.25đ)

+ Tái hiện chân thực, thành công, sinh động và góp phần dễ hình dung, làm nổi bật vẻ đẹp và sức sống của thiên  nhiên mùa xuân. Qua đó thấy được thái độ, tình cảm của nhân vật trữ tình rất vui, phấn khởi, say mê vẻ đẹp và sức sống của thiên nhiên mùa xuân, cuộc sống, đó cũng là tình yêu quê hương, đất nước sâu lắng (0.25đ)

– Vẻ đẹp tâm hồn chủ thể trữ tình: Tâm hồn tinh tế nhạy cảm, gắn bó và yêu tha thiết thiên nhiên, yêu cuộc sống, đón nhận cảnh xuân nơi trần thế bằng tất cả tâm hồn mình đồng thời cũng khao khát được yêu và hạnh phúc; Tình yêu quê hương, đất nước sâu lắng(0.5đ)

-Nhận xét (0.5đ)

+ Vẻ đẹp tâm hồn chủ thể trữ tình thể hiện lối sống đúng đắn, tích cực, tiến bộ, là vẻ đẹp đáng trọng, đáng ngợi ca, tự hào và học tập; vẻ đẹp tiêu biểu cho những con người yêu đời, yêu người tha thiết, ham sống đến cuồng nhiệt.

+ Bài học sống: gắn bó và yêu thiên nhiên, yêu người, yêu cuộc sống; yêu quê hương, đất nước sâu lắng.

– hs nêu bài học sâu sắc nhất : Có thể rút ra bài học về lòng yêu đời, yêu sống, yêu quê hương, đất nước (0.25đ)

– Lí giải một cách hợp lí và thuyết phục (0.75đ)

Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được vấn

Vẻ đẹp của cấu tứ trong bài thơ “Nụ cười xuân” (Xuân Diệu)

Mùa xuân hiện lên với tiếng chim ngân vang inh ỏi, thánh thót, như một bản hòa ca cho khu vườn thêm sức sống mới. Giữa âm hưởng rạo rực đó, thiếu nữ ngồi soi gương dọi ánh mặt trời chói lọi, những tia nắng ấm áp xua tan đi cái lạnh giá của đông tàn. Không khí đầu mùa xuân sao mà êm ái đến thế! Chính tác giả còn phải ngỡ ngàng trước cái đẹp căng tràn nhựa sống, lôi cuốn của mùa xuân. Những cánh hồng trong khu vườn theo tiếng gọi của chim ca, theo ánh nắng của đất trời mà đua nở những nụ cười tươi với màu một màu đỏ thắm.

– Khổ 2,3: Người thiếu nữ vui say với cảnh sắc mùa xuân tiếp tục được khắc họa rõ nét với ánh sáng, nắng vàng, cơn gió, hoa, liễu và không khí:

Ánh nắng mùa xuân sáng rực vượt qua  những ngọn cao để ban phát ánh sáng cho muôn loài. Bức tranh mùa xuân được tô điểm thêm với màu vàng của cây “rung nắng lá xôn xao”. Cùng với cô nắng dịu dàng, cậu gió cũng khẽ bay hương dịu mát tạo thêm màu sắc của cành mai, nhánh đào đua nhau nảy lộc chào đón Tết mùa xuân. Bên cạnh đó, còn có màu xanh của cây liễu lả lướt, mỹ miều, màu hoa tươi sắc thắm. Màu sắc còn ẩn chứa một mùi hương đậm chất mùa xuân. Một mùi hương âu yếm, ôm lấy tâm hồn và làm xao xuyến trái tim của những người yêu xuân.

– Khổ 4: Mùa xuân đọng lại trong lòng người thiếu nữ một vẻ dịu êm đến nặng nề:

Thiếu nữ thả hồn để cảm nhận tiếng hát say mê của cỏ cây, hoa lá, vạn vật đầu mùa xuân. Những tia nắng chiếu dọi, tinh nghịch nhảy lên đôi má đỏ hồng của nàng thơ.

– Khổ 5: Người thiếu nữ nghĩ về người thương với niềm khao khát tình yêu hạnh phúc:

Tia nắng mùa xuân làm chúng ta cảm nhận được cái dịu êm của tình yêu tuổi trẻ. Thiếu nữ bâng khuâng ngồi nhớ về chàng trai ở nơi xa xôi chưa từng hẹn thề. Giường như cái êm đềm của mùa xuân đã xoa dịu tâm trạng buồn rầu của người thiêu nữ, tia nắng và âm hưởng tươi mới của mùa xuân đã vẽ nụ cười duyên dáng cho nàng. Nụ cười xuân là nụ cười trước vẻ đẹp sức sống của mùa xuân và sức xuân, khao khát được yêu và hạnh phúc của lòng người.

0.75

0.75

0.75

Vẻ đẹp cấu tứ của bài thơ theo mạch cảm xúc: Người thiếu nữ vui tươi, phấn khởi, tự hào, say mê  trước vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, đất trời và vẻ đẹp con người. Bài thơ khắc họa rõ nét bức tranh thiên nhiên mùa xuân dồi dào sức sống xen lẫn chân dung, tâm hồn người thiếu nữ đầy sức xuân. Qua đó thể hiện vẻ đẹp tâm hồn và tư tưởng nhân sinh của Xuân Diệu: tinh tế nhạy cảm, gắn bó và yêu tha thiết thiên nhiên, yêu cuộc sống, yêu con người nơi trần thế; đồng thời cũng khao khát được yêu và hạnh phúc; Đó là cội nguồn của tình yêu quê hương, đất nước sâu lắng. Bài thơ thể hiện rõ phong cách và tài năng sáng tác của thi sĩ, để lại bài học về lòng yêu đời ham sống, khát sống, khát yêu cho người đọc.

– Nghệ thuật:

+Bài thơ Nụ cười xuân được viết theo thể thơ 7 chữ.

+Phương thức biểu đạt chính là biểu cảm kết hợp miêu tả.

+Tác giả sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa, ẩn dụ chuyển đổi cảm giác.

+ Sử dụng ngôn ngữ đa dạng, sinh động mang đến cảm nhận về nhựa sống chứa căng, chảy tràn trong từng cơ thể sự vật và con người.

+Giọng điệu: Vui tươi, phấn khởi, tha thiết, say mê…

0.25

Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

 NĂM HỌC 2023 – 2024

Môn: NGỮ VĂN 11

% điểm

– Chỉ ra những từ ngữ, hình ảnh miêu tả cảnh sắc mùa xuân  trong đoạn thơ