Đọc hiểu tôi là người duy nhất trở về gặp mẹ, NLXH về nghịch cảnh trong cuộc sống hằng ngày

1

– Ngôi kể: Người kể chuyện ngôi thứ nhất.

2

3

– Dấu chấm lửng (ba chấm) trong lời của người kể chuyện, là một nhân chứng chiến tranh, thể hiện những khoảng ngừng, khoảng ngắt, khoảng lặng giữa lời nói.

– Thể hiện rõ thái độ, tâm trạng của người kể xúc động, nghẹn ngào, đau buồn, thương cảm, xót xa.

– Tạo nhịp văn đứt đoạn, thể hiện chân thật lời kể và tâm trạng; giọng văn bi ai, thống thiết, trầm lắng; tạo khoảng trống khơi gợi cảm xúc, suy tư, sự đồng cảm cùa người đọc với người kể và câu chuyện kể.

1,0

4

– Nêu một số tâm trạng, nỗi niềm của người kể chuyện thể hiện trong câu nói: Đau buồn, xót thương, tưởng nhớ đồng đội đã hy sinh; ám ảnh, day dứt về những mất mát, sự huỷ diệt của cuộc chiến; khao khát cuộc sống bình yên, đoàn tụ, hạnh phúc gia đình.

– Đưa ra suy nghĩ, nhận xét, quan điểm của bản thân về những nỗi niềm, tâm trạng của người kể chuyện một cách cụ thể, rõ ràng.

1,0

Thí sinh viết một đoạn văn với dung lượng khoảng 200 chữ, có thể trình bày theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hay song hành.

0,25

Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: đặc trưng của thể loại truyện ký qua văn bản ở phần Đọc hiểu.

0,25

– Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận, dưới đây là một số gợi ý:

+ Người thật, việc thật được kể lại trong văn bản: người kể là một nhân chứng, các nhân vật, sự kiện gắn với thời gian, địa điểm, biến cố cụ thể.

+ Những sự sáng tạo, hư cấu của tác giả trong việc chọn điểm nhìn trần thuật, người kể ngôi thứ nhất, sắp xếp các sự việc, tổ chức lời văn nghệ thuật…

0,5

– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận: Đặc trưng thể loại truyện ký qua đoạn văn bản Tôi là người duy nhất trở về gặp mẹ.

– Trình bày quan điểm và hệ thống các ý rõ ràng.

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lý lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và bằng chứng.

0,5

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

0,25

Thí sinh có cách sáng tạo trên các phương diện hình thức, dùng từ, diễn đạt, những suy nghĩ, kiến giải sâu sắc,mới mẻ, độc đáo.

0,25

Xác định đúng yêu cầu của kiểu bài: nghị luận xã hội.

0,25

Con người không thể thay đổi những gì đã xảy ra, những sự thực khách quan mà chỉ có thể thay đổi cách nhìn, cách ứng xử với những điều đó, tức là phải thích ứng với hoàn cảnh sống, hiện thực khách quan.

0,5

– Xác định được các ý chính của bải viết

– Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận:

* Giới thiệu vấn đề nghị luận và suy nghĩ về nghịch cảnh trong cuộc sống hằng ngày

* Triển khai vấn đề nghị luận:

+ Giải thích khái niệm: Nghịch cảnh là hoàn cảnh không thuận lợi, không bình thường mà chứa đựng những éo le, ngang trái, khó khăn trong một lĩnh vực nào đó của cuộc sống con người.

+Thể hiện quan điểm của người viết có thể triển khai ý theo gợi ý sau: cuộc sống đói nghèo, thiên tai, chiến tranh, những tai họa bất ngờ…

– Sự chi phối của nghịch cảnh tới cuộc sống mỗi người: nghịch cảnh là điều hầu như không tránh khỏi trong cuộc sống, tùy theo thái độ của mỗi người mà nghịch cảnh có tác động tích cực  hoặc tiêu cực tới cuộc sống của họ.

++Nghịch cảnh có thể trở thành áp lực và dộng lực tôi luyện ý chí kiên cường của con người, giúp họ có sức mạnh, quyết tâm để có thể chiến thắng, đứng vững và phát triển cao hơn – và mỗi lần chiến thắng con người có thêm sức mạnh, trải nghiệm, có được sự tin tưởng và coi trọng từ những người xung quanh…

++ Với những người ngại gian khổ, ý chí bạc nhược, yếu đuối, thiếu tự tin và tự trọng thì nghịch cảnh  sẽ là bức tường ngăn họ với tới chiến thắng, họ sẽ chấp nhận thất bại và đầu hàng số phận, đổ lỗi cho hoàn cảnh thay vì đương đầu để vượt qua và chiến thắng nó.

– Mở rộng, trao đổi với quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác để có cái nhìn toàn diện vấn đề làm thế nào để chiến thắng nghịch cảnh:

++ Chấp nhận đương đầu và vượt qua nó.

++ Phát huy cao nhất sức mạnh nội lực của chính bản thân mình, không thụ động, ỷ lại hay cầu cứu sự giúp đỡ từ bên ngoài, sáng suốt bản lĩnh để  chấp nhận đương đầu với khó khăn.

++Phát huy cao nhất sức mạnh nội lực của chính bản thân mình, không thụ động ý lại hay cầu cứu sự giúp đỡ từ bên ngoài, sáng suốt, bản lĩnh để chấp nhận đương đầu với khó khăn.

++ Không nên cao ngạo khước từ sự giúp đỡ chân thành của người thân và bạn bè trên con đường vượt qua khó khăn của nghịch cảnh.

++Không mãn nguyện dừng lại sau mỗi lần chiến thắng, luôn nhớ: khó khăn, nghịch cảnh vẫn thường đồng hành với cuộc sống con người.

* Khẳng định lại quan điểm cá nhân đã trình bày và rút ra bài học cho bản thân

1,0

– Triển khai được đầy đủ các luận điểm để làm rõ quan điểm cá nhân của mình.

– Lựa chọn các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo một mạch thống nhất.

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: Lý lẽ xác đáng, bằng chứng cụ thể, tiêu biểu, phù hợp; kết hợp hài hoà, chặt chẽ giữa lý lẽ và bằng chứng.

Lưu ý:Học sinh có thể trình bày quan điểm riêng, suy nghĩ của cá nhân, nêu lên những phản đề nhưng cần phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

1,5

Đảm bảo viết đúng chính tả, dùng từ ngữ pháp, các câu tiếng Việt và liên kết chặt chẽ.

0,25

– Thể hiện suy nghĩa riêng, sâu sắc về vấn đề nghị luận; hình thức bài viết độc đáo, có cách diễn đạt mới mẻ, sinh động, hấp dẫn.

0,5