Đề: Phân tích diễn biến tâm lí nhân vật Chí Phèo sau khi gặp thị Nở trong truyện ngắn “Chí Phèo” của nhà văn Nam Cao?
Bài 3:
Nam Cao là người có tấm lòng nhân hậu, chan chứ yêu thương, là nhà văn hiện thực lớn , ông luôn cảm thấy đau xót trước những số phận bị xã hội vùi dập không những về nhân hình mà cả nhân tính. Điều đó được thể hiện rõ nét qua tác phẩm “ Chí Phèo” và nổi bật lên là diễn biến tâm lý nhân vật Chí Phèo từ khi gặp Thị Nở cho tới khi chết.
Chí Phèo là người không cha, không mẹ, được người dân làng Vũ Đại nhặt trong cái lò gạch cũ và chuyền tay nhau nuôi lớn. Chí sống cuộc đời nghèo khổ, đến năm hai mươi tuổi Chí vào làm thuê cho nhà Bá Kiến, bị Bá Kiến ghen và đẩy vào tù. Bảy tám năm sau hắn ra tù, trông hắn hoàn toàn khác hẳn, bây giờ trông hắn hệt như một thằng “ săng đá thực thụ”, chuyên làm công việc của bọn “ đầu trâu chính cống”. Hắn chuyên đâm chém thuê, uống rượu, rạch mặt, ăn vạ.
Chiều hôm đó, như mọi buổi chiều hắn uống rượu say rồi vừa đi vừa chửi. Khi đã thỏa thuê thì hắn lảo đảo ra về nhưng không về lều mà ra bờ sông hóng mát. Ở đây hắn đã gặp thị Nở – một người đàn bà xấu ma chê quỷ hờn, ngẩn ngơ và ế chồng ra sông uống nước rồi ngủ quên bên gốc chuối. Hắn và thị ăn nằm với nhau, đến nửa đêm hắn nôn mửa, đau bụng. Thị dìu hắn vào trong lều đắp chăn cho hắn rồi ra về.
Sáng hôm sau, hắn tỉnh dậy, hắn nghe thấy tiếng chim, nhìn thấy những ánh sang ngoài lều. Ở cái nơi này người ta thấy chiều khì mới xế trưa và tối khi bên ngoài vẫn còn sáng. Hắn nghe thấy tiếng những người đi làm đồng nói chuyện, tiếng anh thuyền chai gõ mái chèo đuổi cá sao mà vui tai thế. Những âm thanh ấy ngày nào chả có nhưng hôm nay hắn mới nghe thấy vì hôm nay hắn mới tỉnh. Hắn nghe thấy mẩu chuyện của hai người đàn bà đi bán vải về nhắc cho hắn nhớ một cái gì đó rất xa xôi. Dường như đã có một thời hắn ao ước có một gia đình nho nhỏ , chồng cuốc đất cày thuê, vợ dệt vải. Hắn tỉnh dậy thấy mình đã già. Buồn thay cho đời, ngoài bốn mươi tuổi rồi mà vẫn còn cô độc, trận ốm làm cho hắn cảm nhận được điều đó. Dường như hắn đã đoán trước được tuổi gìa của mình: đói rét, ốm đau và cô độc. Nhưng sự cô độc còn đáng sợ hơn cả đói rét và ốm đau.
Trong lúc đang nghĩ vẩn vơ thì thị vào bưng theo một cái rổ. Cũng may là thị vào nếu không hắn đến khóc đi được mất. Thị lấy ra trong cái rổ một nồi cháo còn nóng nguyên, hắn rất ngạc nhiên, hết ngạc nhiên thì hắn lại thấy mắt mình ươn ướt. Vì ở đời người ta có cho không hắn cái gì bao giờ . Hắn phải dọa nạt, cướp giật hoặc làm cho người ta sợ thì người ta mới cho. Đây là lần đầu tiên hắn được một người đàn bà cho hắn, hắn thấy lòng bâng khuâng. Thị giục hắn ăn cho nóng, mùi cháo hành mới thơm làm sao. Hắn húp một húp, hắn thấy cháo hành rất ngon. Nhưng vì sao bây giờ hắn mới biết. Hắn nghĩ có đâu mà ăn bởi vì không ai nấu cho hắn.Hắn thấy nhục hơn là thích, huống hồ lại sợ chứ yêu thương gì. Hắn thấy mồ hôi vã ra, hắn đưa tay lên quyệt qua một cái, quyệt ngang mặt rồi lại ăn. Hắn muốn làm nũng với thị như với mẹ. Hắn muốn được làm hòa với mọi người, hắn nghĩ hắn có thể sống yên ổn với thị thì sao không thể sống yên ổn với mọi người, thị sẽ mở đường cho hắn, rồi người ta sẽ nhận hắn vào cái xã hội bằng phẳng này.
Cứ như thế đã sáu ngày, Thị ở với hắn cả ngày lẫn đêm trừ lúc đi kiếm tiền. Hắn cố uống thật ít rượu vì để đỡ tốn tiền nhưng cũng để tính táo mà yêu đương. Nhưng thị vốn dở hơi Thị chợt nhớ đến bà cô của mình nên quyết định dừng yêu để hỏi cô đã. Thị kể hết mọi chuyện cho bà cô nghe, bà cô góa chồng đã đem hết bao nhiêu uất ức, căm phẫn trút lên người thị. Bà cấm không cho thị tiếp tục mối quan hệ này, thị bỏ đến tìm Chí trong lúc hắn đang uống rượu. Hắn uống rượu vì hắn không quen phải đợi nhưng cứ uống vào hắn lại chửi, hắn chửi cả thị, thị tức lắm, thị trút hết những lời bà cô nói vào mặt hắn.Hả giận xong Thị bỏ về, hắn níu tay thị lại, bị thị dúi cho một cái lăn khèo ra đất, hắn định nhặt một cục gạch toan đập vỡ đầu để ăn vạ nhưng hắn chưa thực say mà đập ở đây thì hắn ăn vạ với ai. Hắn quyết định uống cho thật say nhưng càng uống lại càng tỉnh, hắn thấy thoang thoảng mùi cháo hành đâu đây. Hắn muốn đến nhà con đĩ Nở, đâm chết con khọm già nhà nó nếu không được thì mới ăn vạ.Nhưng hắn cứ đi thẳng đến nhà Bá Kiến – người đã gây ra tấm bi kịch này cho hắn. Hắn bị dồn đến đường cùng, hắn rút ra một con dao rồi đâm chết Bá Kiến, giết Bá Kiến xong hắn tự sát. Bởi vì, quay lại như trước thì không được mà làm người thì ai sẽ là người chấp nhận hắn. Cái chết ấy là tất yếu, cái chết ấy không phải do hơi men mà là do lương tâm hắn không cho phép sống. Cái chết ấy thể hiện sự khao khát cháy bỏng, được làm người của hắn. Tố cáo mạnh mẽ xã hội phong kiến tàn bạo đồng thời bày tỏ quan niệm hiện thực của Nam Cao.
Qua tác phẩm “ Chí Phèo” tác giả phán ánh thực trạng một bộ phận nông dân bị tha hóa, sự mâu thuẫn giữa địa chủ với nông dân, giữa các thế lực ác bá ở địa phương. Tác giả còn phát hiện và miêu tả những phẩm chất tốt đẹp của con người ngay cả khi họ đã biến thành quỷ dữ. Đồng thời tác giả còn thể hiện niềm cảm thương sâu sắc trước tình trạng những người nông dân bị lăng nhục và niềm tin vào bản chất lương thiện của họ.
Không những thành công về mặt nội dung mà nhờ các biện pháp nghệ thuật tác giả đã lột tả rõ nhân vật Chí Phèo. Tác giả xây dựng thành công nhân vật điển hình có cá tính độc đáo, kết hợp miêu tả tâm lý nhân vật sâu sắc, ngôn ngữ linh hoạt, sống động và thủ pháp tương phản đối lập cũng được sử dụng thành công và triệt để.
Xem thêm : Những bài văn mẫu về tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao : Chí Phèo
