ĐỌC HIỂU (3.0 điểm) Đọc văn bản sau:
Những ai chiến thắng được bản thân mới chiến thắng hết thảy mọi việc trên đời. Mỗi người cần phải bình tĩnh phân tích về mình, tìm hiểu sở trường và sở đoản của mình. Nhà hiền triết nói: “Trước khi tìm hiểu thế giới hãy tìm hiểu về mình, điều đó rất quan trọng”. Chúng ta cần suy nghĩ: Ta là ai, ta làm được những gì, làm thế nào ta sẽ vượt trội ?
Khắc phục tính lười biếng của bản thân, xua đuổi sự hèn nhát của bản ngã, tăng thêm trí tuệ của bản ngã, rèn luyện tính linh hoạt, luôn làm trong sạch tâm hồn thì mới mong thành đạt. Kịp thời nâng đỡ tâm linh của mình, kịp thời đả thông tư tưởng cho mình, kịp thời đổi mới kiến thức, kỹ năng của mình, đó là những tiền đề nhằm tu dưỡng bản thân và theo kịp người khác. Nếu chỉ muốn vượt trội một cách không tưởng thì không có tác dụng, vượt trội phải bằng hành động thực tế của mình. Không nên suy bì, song phải luôn luôn có ý thức vươn lên mới là sách lược nhất. Trước hết phải chiến thắng bản thân thì mới thành đạt.
(Theo sách Những đạo lý mà thanh thiếu niên cần phải có – Trọng Phụng, NXB Thanh Niên)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Chỉ ra những việc cần hành động để chiến thắng bản thân.
Câu 2. Anh/chị hiểu thế nào về câu nói: “Những ai chiến thắng được bản thân mới chiến thắng hết thảy mọi việc trên đời”
Câu 3. Theo anh/chị, vì sao tác giả cho rằng: “Nếu chỉ muốn vượt trội một cách không tưởng thì không có tác dụng, vượt trội phải bằng hành động thực tế của mình.”?
Câu 4. Anh/chị có đồng tình với thông điệp: “Trước hết phải chiến thắng bản thân thì mới thành đạt.” ? Vì sao?
LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) bày tỏ suy nghĩ về vấn đề: tuổi trẻ phải luôn có ý thức vươn lên trước cuộc sống.
Câu 2. (5,0 điểm)
Cảm nhận hai đoạn thơ sau:
Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau
…
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ.
(Trích Sóng – Xuân Quỳnh, Ngữ văn 12 – Tập một, NXB Giáo dục)
Từ đó, bình luận về giá trị của vẻ đẹp tâm hồn con người đối với tình yêu hạnh phúc.
—————-HẾT —————–
HƯỚNG DẪN LÀM BÀI –
| Phần | Câu/Ý | Nội dung | Điểm |
| I | ĐỌC HIỂU | 3.0 | |
| 1 | Chỉ ra những việc cần hành động để chiến thắng bản thân.
– Cần phải bình tĩnh phân tích về mình, tìm hiểu sở trường và sở đoản của mình, cần suy nghĩ mình làm được những gì, khắc phục tính lười biếng và sự hèn nhát, rèn luyện tính linh hoạt, kịp thời đổi mới kiến thức, kỹ năng của mình… |
0.5 | |
| 2 | Anh/chị hiểu thế nào về câu nói: “Những ai chiến thắng được bản thân mới chiến thắng hết thảy mọi việc trên đời”
– Chiến thắng được bản thân là khắc phục được những hạn chế, phát huy được thế mạnh, hiểu được bản thân cần phải làm gì, chuẩn bị tốt cho bản thân các điều kiện cần thiết… – Khi đã chiến thắng được bản thân tất nhiên sẽ tự tin hơn trước những thử thách, sẽ chủ động hơn trước những hành động, sẽ mạnh mẽ, sáng suốt những những quyết định, mọi việc… và tất yếu sẽ chiến thắng … |
0.5 | |
| 3 | Theo anh/chị vì sao tác giả cho rằng: “Nếu chỉ muốn vượt trội một cách không tưởng thì không có tác dụng, vượt trội phải bằng hành động thực tế của mình.”
– Muốn vượt trội nhưng chỉ biết suy nghĩ viễn vông, chỉ nói suông, không thực hiện bằng những hành động thực tế thì không bao giờ đạt được. – Vì tác giả muốn khẳng định về một giá trị: Một cá nhân nếu có khát vọng vượt lên, vươn cao thì phải cố gắng nỗ lực bằng những hành động thiết thực, hiệu quả thì mới thành công. |
1.0
|
|
| 4 | Anh/chị có đồng tình với thông điệp: “Trước hết phải chiến thắng bản thân thì mới thành đạt.” ? Vì sao?
* Lí giải rõ ràng, thuyết phục về quan điểm đưa ra: – Đồng tình vì: + Chiến thắng bản thân: Vượt qua được những đòi hỏi, sự yếu đuối, nỗi sợ hãi…của bản thân + Chiến thắng được bản thân mới chiến thắng hết thảy mọi việc trên đời: Vượt qua được chính mình mới đủ lí trí, dũng khí, niềm tin… để đối mặt và vượt qua tất cả những thử thách, khó khăn, mới làm được tất cả những việc có ý nghĩa, lớn lao, tạo ra những giá trị cho bản thân và cuộc sống, mới thành đạt điều mong muốn. – Không đồng tình vì:…. (cần lí giải rõ ràng, thuyết phục) |
1.0 | |
| II | Làm văn | ||
| 1 | Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) bày tỏ suy nghĩ về vấn đề: tuổi trẻ phải luôn có ý thức vươn lên trước cuộc sống. | 2.0 | |
| a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn: Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo nhiều cách: diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích… | 0.25
|
||
| b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: vấn đề tuổi trẻ phải luôn có ý thức vươn lên trước cuộc sống | 0.25
|
||
| c. Triển khai vấn đề nghị luận: lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề theo nhiều cách nhưng phải làm rõ hiểu biết về vấn đề tuổi trẻ phải luôn có ý thức vươn lên trước cuộc sống, cụ thể:
+ Giải thích được “ tuổi trẻ ” (tuổi trẻ là quãng thời gian đẹp nhất của đời người. Là lúc bạn tràn đầy sinh lực, ngập tràn hoài bão, sẵn sàng dấn thân thực hiện những ước mơ của cuộc đời mình.); “ý thức vươn lên” (ý chí không ngừng nỗ lực, cố gắng vượt qua tất cả khó khăn để vươn lên trong cuộc sống…) +Bàn luận: vì sao tuổi trẻ phải luôn có ý thức vươn lên trước cuộc sống… ; biểu hiện của tuổi trẻ có ý thức vươn lên trước cuộc sống …; giá trị của ý thức vươn lên trong cuộc sống của tuổi trẻ …; Phê phán một bộ phận giới trẻ có biểu hiện tự mãn hoặc an phận, thiếu khát vọng, lí tưởng… |
1.0 | ||
| d. Chính tả, ngữ pháp: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. | 0,25 | ||
| e. Sáng tạo: Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận. | 0,25 |
| 2
|
Cảm nhận hai đoạn thơ sau:
Trước muôn trùng sóng bể Khi nào ta yêu nhau … Cuộc đời tuy dài thế Để ngàn năm còn vỗ (Trích Sóng – Xuân Quỳnh, Ngữ văn 12 – Tập một, NXB Giáo dục) Từ đó, bình luận về giá trị của vẻ đẹp tâm hồn con người đối với tình yêu hạnh phúc. |
5,0 | |
| a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được vấn đề. | 0,25 | ||
| b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Cảm nhận hai đoạn thơ và bình luận về giá trị của vẻ đẹp tâm hồn con người đối với tình yêu hạnh phúc. | 0,5
|
||
| c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; thể hiện sự cảm nhận sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Cụ thể:
* Giới thiệu tác giả Xuân Quỳnh…, tác phẩm Sóng…, vấn đề nghị luận… |
0,5 |
||
| * Trình bày cảm nhận về hai khổ thơ:
– Đoạn 1: + Dựa vào quy luật và cội nguồn của sóng, sự bí ẩn, khó lí giải về tình yêu để thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu qua sự bày tỏ của nhân vật “em”; đó là những suy tư, khao khát giàu nhận thức về tình yêu, là sự trong sáng chân thành của một tâm hồn khi yêu; + Phát huy hiệu quả của các biện pháp tu từ: phép điệp, câu hỏi tu từ… – Đoạn 2: + Lời thơ triết lí về sự đối lập cái hữu hạn cuộc đời với sự trôi chảy vô hạn của thời gian, mở ra những trăn trở suy ngẫm về tình yêu, hạnh phúc. – Hai đoạn thơ thể hiện ấn tượng, sâu sắc những biểu hiện đẹp đẽ, quý giá về cảm xúc và khát vọng của tâm hồn người phụ nữ khi sống trong tình yêu qua tiếng lòng của Xuân Quỳnh, một tâm hồn giàu trắc ẩn và khát vọng yêu thương; Cách dùng hình tượng sóng theo nghĩa ẩn dụ sâu sắc kết hợp cách dùng từ ngữ đa nghĩa và phép tu từ đối lập, tương phản… hai khổ thơ gợi rõ những chiều sâu cảm xúc của tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu… |
2.0
|
||
| – Bình luận về giá trị của vẻ đẹp tâm hồn con người đối với tình yêu hạnh phúc. + Vẻ đẹp tâm hồn con người: giàu rung động sâu sắc, tinh tế; giàu khát vọng đẹp đẽ; nhân ái, bao dung…
+ Đối với tình yêu hạnh phúc, vẻ đẹp tâm hồn con người là sức sống nuôi giữ tình yêu bền bỉ, là sức mạnh của tình yêu và hạnh phúc … |
1,0 | ||
| d. Sáng tạo: Cách mở bài, kết bài, triển khai mở rộng ý, diễn đạt, … mới mẻ, độc đáo, hấp dẫn … gây được sự chú ý và gợi được chiều sâu vấn đề. | 0,5 | ||
| e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc tiếng Việt. | 0,25 |
—————-HẾT —————–
