Đề thi chọn đội tuyển HSG Quốc gia Ngữ văn 12

TRƯỜNG THPT CÁI BÈ

LẦN 2. MÔN: NGỮ VĂN

NĂM HỌC 2017 – 2018

Thời gian làm bài: 180 phút.

TRƯỜNG THPT CÁI BÈ

CHỌN HỌC SINH GIỎI QUỐC GIA LẦN 2

MÔN: NGỮ VĂN

NĂM HỌC 2017 – 2018

Thời gian làm bài: 180 phút.

“Luôn sợ hãi mình sẽ phạm phải sai lầm”: tâm lí sống luôn e sợ mắc phải những điều sai trái trong cuộc đời. Với tác giả, đó chính là lỗi sai lớn nhất mà con người có thể phạm phải trong cuộc sống của mình.

2. Câu nói đã nêu ra bài học ý nghĩa về cách ứng xử với những sai lầm của mình trong cuộc sống: đừng sợ hãi, hãy dũng cảm, mạnh dạn đối mặt, đương đầu với những khó khăn, thử thách, hạn chế của mình có thể gặp trong cuộc sống.

0,5

– Vì sao “Sai lầm lớn nhất bạn có thể phạm phải trong đời là luôn sợ hãi mình sẽ phạm sai lầm”?

+ Tâm lí chung của con người là luôn sợ thất bại, sợ thua kém người khác nên luôn muốn đề phòng, né tránh sai lầm để luôn là người có suy nghĩ, quyết định, hành động đúng đắn, để chứng tỏ mình hơn người.

+ Việc phạm phải những sai lầm trong cuộc sống có thể khiến con người phải trả giá rất đắt khiến họ khiếp sợ nếu phải đối diện nó.

– Hậu quả của suy nghĩ “luôn sợ hãi mình sẽ phạm sai lầm”:

+ Biến con người trở thành kẻ yếu đuối, hèn nhát, luôn sống tự ti, thụ động.

+ Đánh mất cơ hội được kiểm nghiệm, khẳng định khả năng của bản thân, phải sống một cuộc đời mờ nhạt.

+ Làm con người trở nên chần chừ, do dự, không dám nắm bắt những cơ hội trong cuộc sống để đạt được thành công, khước từ những bài học kinh nghiệm khiến nguy cơ vấp ngã vẫn thường trực.

+ Không được tin tưởng, tín nhiệm để giao phó những trọng trách để tạo được uy tín với cộng đồng, xã hội.

1,0

2,0

– Sai lầm là một phần tất yếu trong cuộc đời mỗi người nên ta luôn phải trong tâm thế chủ động đón nhận và vượt qua nó. Xem đó là cơ hội để trải nghiệm, để rút ra những bài học quý báu cho bản thân.

– Tuy nhiên, có những sai lầm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm, tính mạng của bản thân và người khác, rất khó sửa chữa, khiến con người sống mãi trong giày vò, ân hận nên cần cẩn trọng để tránh những sai lầm như vậy.

1,0

1,0

Chẳng hạn:

– Ai cũng có thể mắc sai lầm nên đừng e ngại, sợ hãy; hãy vững vàng, thậm chí mạo hiểm để đối mặt với nó. Không được để sai lầm làm chùn bước, sợ trải nghiệm.

– Trang bị cho mình những kiến thức và hiểu biết để nhìn nhận các vấn đề cuộc sống một cách sắc sảo. Tìm ra những hướng đi đúng đắn và tự tin thực hiện nó.

– Sai lầm không đồng nghĩa với yếu kém hay thất bại nên khi phạm sai lầm đừng vội nản lòng. Hãy bình tĩnh nhìn nhận mọi việc, tìm nguyên nhân, cách khắc phục và sửa đổi để đến đích thành công.

– Cần nghiêm khắc với những sai lầm của bản thân và vị tha với những sai lầm của người khác để mình và mọi người cùng tiến bộ.

0,5

0,5

0,5

0,5

– “Nhà thơ lớn ư? / Là để cho nhân loại yêu mình bằng mọi giá”: Có nhiều cung bậc tình cảm khác nhau dành cho một nhà thơ, tác phẩm thơ khi nó hiện hữu trên thi đàn.

– “Khi thì nâng niu / Khi thì hạch sách / Khi giày vò mỗi chữ / Khi trân trọng ngắm từ xa”: Có nhiều cách tiếp cận khác nhau về tác phẩm của nhà thơ (nâng niu, trân trọng hoặc hạch sách, giày vò) ở nhiều góc độ khác nhau (mỗi chữ, từ xa) đối với tác phẩm thơ.

– “Nhà thơ vẫn vẹn nguyên qua trăm lần thử lửa”: Chính sự tiếp nhận của người đọc là ngọn lửa thử vàng đối với tác phẩm. Một tác phẩm có giá trị đích thực sẽ vượt lên những đánh giá khen chê của độc giả để vẹn nguyên giá trị theo thời gian.

         A2. Ý kiến của Chế Lan Viên: khẳng định sự trường tồn của tác phẩm văn học cũng như của nhà văn lớn trong lòng người đọc.

1,0

B1. Do sự tiếp nhận tác phẩm văn học phụ thuộc vào nhiều yếu tố: lứa tuổi, kinh nghiệm sống, trình độ tri thức, tâm trạng và cả thời đại xã hội nên việc tiếp nhận văn học mang tính đa dạng và không thống nhất. Cách cảm thụ và cách đánh giá của công chúng về tác phẩm là rất khác nhau. Sẽ có nhiều ý kiến đánh giá khác nhau, thậm chí là trái ngược nhau về tác phẩm.

B2. Tuy nhiên, qua “trăm lần thử lửa”, những tác phẩm chân chính, có giá trị đích thực (giá trị tư tưởng sâu sắc và giá trị nghệ thuật đích thực) vẫn chứng tỏ được sức sống lâu bền, vẫn được độc giả đón nhận nồng nhiệt, “cảm xúc và thích thú”. Có được điều đó là do nhà thơ, nhà văn đặt hết tư tưởng, tình cảm, cảm xúc và tài nghệ của mình vào tác phẩm.

1,0

1,0

 – Làm rõ ý B1: có nhiều ý kiến đánh giá khác nhau về cùng một tác phẩm thơ ca.

– Làm rõ ý B2: tác phẩm có giá trị tư tưởng sâu sắc, giá trị nghệ thuật độc đáo nên sống mãi trong lòng người đọc:

+ Giá trị tư tưởng sâu sắc, mới mẻ (giá trị nhân đạo, giá trị hiện thực): cách nhìn nhận, đánh giá sâu sắc, mới mẻ về con người.

(Chẳng hạn: Truyện Kiều có giá trị tư tưởng sâu sắc, mới mẻ:

. Là tiếng khóc cho số phận con người.

. Là bài ca về tình yêu tự do và ước mơ công lý.

. Là bản cáo trạng đanh thép đối với các thế lực đen tối.

. Là tiếng nói hiểu đời.

+ Giá trị nghệ thuật:

. Xây dựng nhân vật sống động.

. Tự sự và trữ tình bằng thơ lục bát đạt đến trình độ mẫu mực

. Ngôn ngữ trong sáng, trau chuốt, giàu sức biểu cảm.

1,0

2,5

2,5

2. Để có thể sáng tạo được những tác phẩm có giá trị lâu bền, nhà văn phải vừa có tài vừa có tâm. Độc giả đến với tác phẩm phải chú trọng đến những giá trị cao đẹp cả về nội dung và hình thức.

1,0

·                 Chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt được cả yêu cầu về kĩ năng và kiến thức.

·                 Thí sinh có thể nêu lí lẽ và dẫn chứng theo cách khác, miễn là chính xác, hợp lí.

·        Khuyến khích những bài làm có tính riêng, sáng tạo.